Hoe voer je een risicobeoordeling uit?

Er zijn op EU-niveau geen vaste regels over de uitvoering van risicobeoordelingen (sla de specifieke wetgeving van uw land met betrekking tot risicobeoordeling erop na). Er zijn echter twee beginselen waarmee altijd rekening moet worden gehouden in de aanpak van een risicobeoordeling:

  • de beoordeling moet zo zijn gestructureerd dat alle relevante gevaren en risico's onder de loep worden genomen (met inbegrip van taken die snel over het hoofd worden gezien zoals schoonmaken, dat mogelijk buiten de normale werktijden wordt uitgevoerd, of ondersteunende diensten zoals het samenpersen van afval);

  • wanneer een risico wordt vastgesteld, moet de risicobeoordeling beginnen bij de fundamentele vraag of het risico kan worden vermeden.

De OiRA-tools zijn bedoeld om bedrijven hierbij te helpen. Ze bieden een leidraad voor een gestructureerde aanpak van risicobeoordelingen alsook tal van praktische oplossingen die de gebruiker helpen bij het nemen van maatregelen. De nationale OiRA-partners zien erop toe dat een breed scala aan mogelijke risico’s in een specifieke sector op nationaal niveau in aanmerking wordt genomen. 

De European Guidance on risk assessment at work stelt een stapsgewijze aanpak voor. Dit is niet de enige methode voor uitvoering van een risicobeoordeling; er bestaan meerdere methoden die hetzelfde doel dienen. Er is niet één “juiste” manier om een risicobeoordeling uit te voeren, en verschillende benaderingen kunnen in verschillende situaties hun doel bereiken.

Er niet één “juiste” manier om een risicobeoordeling uit te voeren, en in verschillende omstandigheden kunnen verschillende benaderingen passend zijn. Voor de meeste bedrijven, met name kleine en middelgrote ondernemingen, is een stapsgewijze aanpak met elementen van risicobeheer geschikt (zie het onderstaande voorbeeld).

  • Stap 1. Identificatie van gevaren en risicogroepen
    • Het identificeren van mogelijk schadelijke elementen op het werk en van de werknemers die mogelijk blootstaan aan de gevaren.
  • Stap 2. Evaluatie en prioritering van risico’s
    • Het inschatten van de bestaande risico’s (de ernst en waarschijnlijkheid van mogelijke schade) en het prioriteren ervan in volgorde van belangrijkheid.
  • Stap 3. Besluitvorming over en uitvoering van preventieve maatregelen
    • Het vaststellen van passende maatregelen om de potentiële risico’s weg te nemen of te beheersen en actie te ondernemen. Het nemen van de preventieve en beschermende maatregelen volgens een prioriteitenlijst.
  • Stap 4. Controleren en onderzoeken
    • De risicobeoordeling moet regelmatig opnieuw tegen het licht worden gehouden om te zorgen dat deze up-to-date blijft.

Alle OiRA-tools volgen de bovenstaande stappen. 

De risicobeoordeling documenteren

De resultaten van de risicobeoordelingen op het werk moeten worden vastgelegd. Een dergelijk dossier kan als basis dienen om:

  • informatie aan de betrokken personen door te geven;
  • na te gaan of de vereiste maatregelen zijn genomen;
  • bewijs te leveren voor toezichthoudende instanties;
  • een herziening uit te voeren indien de omstandigheden veranderen.

Het verdient aanbeveling in het document ten minste het volgende op te nemen:

  • de naam en de functie van de persoon/personen die het onderzoek uitvoert/uitvoeren;

  • tde vastgestelde gevaren en risico's;

  • groepen van werknemers die bijzondere risico's lopen;

  • de benodigde beschermingsmaatregelen;

  • nadere gegevens over de invoering van de maatregelen, zoals de naam van de verantwoordelijke persoon en de datum;

  • nadere gegevens over de afspraken aangaande controle en onderzoek in de toekomst, waaronder data en betrokken personen;

  • nadere gegevens over de betrokkenheid van de werknemers en hun vertegenwoordigers bij de risicobeoordeling.

De beoordelingsdossiers moeten worden opgesteld in overleg met, en met medewerking van, de werknemers en/of hun vertegenwoordigers en ter informatie aan hen ter beschikking worden gesteld. De betrokken werknemers moeten in elk geval op de hoogte worden gesteld van de uitkomst van elke beoordeling die betrekking heeft op hun werkplek en van de maatregelen die naar aanleiding van de beoordeling moeten worden genomen.

De OiRA-tools brengen verschillende verslagen voort die een overzicht bieden van de uitgevoerde risicobeoordeling en de vastgestelde maatregelen.