Σε επίπεδο ΕΕ δεν υπάρχουν καθορισμένοι κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να διενεργούνται οι εκτιμήσεις κινδύνου (πρέπει να ελέγχετε την ειδική νομοθεσία σχετικά με την εκτίμηση κινδύνων στη χώρα σας). Ωστόσο, υπάρχουν δύο αρχές που θα πρέπει πάντοτε να τηρούνται κατά την προσέγγιση της εκτίμησης κινδύνου:
-
η διάρθρωση της εκτίμησης θα πρέπει να διασφαλίζει την κάλυψη όλων των συναφών πηγών κινδύνων και πιθανών κινδύνων (ούτως ώστε, π.χ. να μην παραμεληθούν εργασίες όπως η καθαριότητα που διεξάγονται ενδεχομένως εκτός κανονικού ωραρίου εργασίας ή δευτερογενείς όπως η κομποστοποίηση των απορριμμάτων)·
-
μόλις προσδιοριστεί ένας κίνδυνος, η διαδικασία της εκτίμησης οφείλει να ξεκινήσει από τις βασικές αρχές της εξετάζοντας καταρχάς εάν μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς.
Τα εργαλεία OiRA έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις σε αυτή τη διαδικασία. Παρέχουν καθοδήγηση προκειμένου να προσφέρουν στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να προσεγγίζουν την εκτίμηση κινδύνου με δομημένο τρόπο και περιλαμβάνουν πληθώρα πρακτικών λύσεων για την καθοδήγηση των χρηστών κατά την ανάληψη δράσης. Οι εθνικοί εταίροι OiRA φροντίζουν ώστε να συνυπολογίζεται ένα ευρύ φάσμα πιθανών κινδύνων στον συγκεκριμένο τομέα σε εθνικό επίπεδο.
Οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με την εκτίμηση κινδύνου στην εργασία προτείνουν μια σταδιακή προσέγγιση που βασίζεται σε μια σειρά βημάτων. Δεν πρόκειται για τη μοναδική μέθοδο διεξαγωγής της εκτίμησης κινδύνου· υπάρχουν πολλές διαφορετικές μεθοδολογίες για την επίτευξη του ίδιου σκοπού. Δεν υπάρχει μόνο ένας «σωστός» τρόπος για την εκτέλεση μιας εκτίμησης κινδύνου καθώς διαφορετικές προσεγγίσεις μπορούν να αποδώσουν σε διαφορετικές περιστάσεις.
Δεν υπάρχει μόνο ένας «σωστός» τρόπος για τη διενέργεια της εκτίμησης κινδύνου και διάφορες προσεγγίσεις μπορεί να αποδειχθούν αποτελεσματικές υπό διαφορετικές συνθήκες. Για τις περισσότερες επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, μια κλιμακωτή προσέγγιση (που ενσωματώνει στοιχεία διαχείρισης κινδύνου), όπως αυτή που παρουσιάζεται στη συνέχεια, αναμένεται να λειτουργήσει ικανοποιητικά.
- Βήμα 1. Προσδιορισμός των κινδύνων και των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο
- Εντοπισμός στους χώρους εργασίας των παραγόντων που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη και προσδιορισμός των εργαζομένων που μπορεί να εκτεθούν στους κινδύνους αυτούς.
- Βήμα 2. Αξιολόγηση και ιεράρχηση των κινδύνων
- Εκτίμηση των υφιστάμενων κινδύνων (της σοβαρότητας και της πιθανότητας πρόκλησης πιθανής βλάβης) και ιεράρχηση των κινδύνων κατά σειρά σπουδαιότητας.
- Βήμα 3. Λήψη αποφάσεων σχετικά με προληπτικά μέτρα και την εφαρμογή τους
- Προσδιορισμός των κατάλληλων μέτρων για την εξάλειψη ή τον έλεγχο των κινδύνων και ανάληψη δράσης. Θέσπιση μέτρων πρόληψης και προστασίας μέσω σχεδίου ιεράρχησης προτεραιοτήτων.
- Βήμα 4. Παρακολούθηση και αναθεώρηση
- Η εκτίμηση πρέπει να αναθεωρείται ανά τακτά διαστήματα, ώστε να διασφαλίζεται η ενημερότητά της.
Όλα τα εργαλεία OiRA ακολουθούν τα προαναφερθέντα βήματα.
Καταγραφή της εκτίμησης κινδύνου
Θα πρέπει να τηρείται αρχείο των αποτελεσμάτων των εκτιμήσεων κινδύνου στην εργασία. Ένα τέτοιο αρχείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για:
- τη διαβίβαση πληροφοριών στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα·
- την αξιολόγηση του κατά πόσον έχουν θεσπιστεί τα αναγκαία μέτρα·
- την υποβολή αποδεικτικών στοιχείων σε εποπτικές αρχές·
- τυχόν αναθεώρηση σε περίπτωση αλλαγής των συνθηκών.
Συνιστάται καταγραφή τουλάχιστον των ακόλουθων στοιχείων:
-
όνομα και ιδιότητα του ατόμου (ή των ατόμων) που διεξάγει την εξέταση
-
κίνδυνοι και πηγές κινδύνου που προσδιορίστηκαν
-
ομάδες εργαζομένων που εκτίθενται σε συγκεκριμένους κινδύνους
-
απαραίτητα μέτρα προστασίας
-
στοιχεία που αφορούν τη θέσπιση μέτρων, όπως το όνομα του υπευθύνου και η ημερομηνία
-
λεπτομέρειες για τις ρυθμίσεις παρακολούθησης και αναθεώρησης, συμπεριλαμβανομένων των ημερομηνιών και των ατόμων που είναι αρμόδια για αυτές
-
στοιχεία σχετικά με τη συμμετοχή των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους στη διαδικασία εκτίμησης κινδύνου.
Τα πρακτικά των εκτιμήσεων κινδύνου θα πρέπει να καταρτίζονται αφού προηγηθεί η διαβούλευση και η συμμετοχή των εργαζομένων ή/και των εκπροσώπων τους και να τίθενται στη διάθεσή τους προς ενημέρωση. Οι ενδιαφερόμενοι εργαζόμενοι θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να ενημερώνονται σχετικά με το αποτέλεσμα κάθε εκτίμησης κινδύνου που αφορά τη θέση εργασίας τους, καθώς και για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν μετά την ολοκλήρωσή της.
Τα εργαλεία OiRA παρέχουν διάφορες εκθέσεις για την καταγραφή των εκτιμήσεων κινδύνου που διενεργούνται και των μέτρων που αποφασίζονται.